Boekpraat.nl
Henk Hagenberg - mijn beste boeken, samengevat
 

Botton de, Alain
(fotograaf Richard Baker)
The pleasures and sorrows of work
©2007 Alain de Botton  Pantheon Books/ Random House, New York
328 pagina’s          augustus 2011

 

 
Alain de Botton

 

Cargo spotting
Aankomst van het Japanse schip The goddess of the Sea, 390 meter lang, 80.000 ton, in de Tilbury containerterminal in Oost Londen, na een reis van 3 weken via Shenzhen, Mumbai, Istanbul, Casablanca en Rotterdam.
Aan boord magnetrons, sneakers, rekenmachines, TL lampen, cashew noten, speelgoed, Marokkaanse citroenen, tv toestellen.
Het is één van de dozijn schepen die elke dag ontelbare materialen aanvoeren. Papier, kolen, auto’s, kiezelstenen, staal, soja bonen, melk, suiker, chemicaliën. Uiterst complexe activiteiten op de industrieterreinen van de haven. Ieder doet slechts één specifieke taak, de generalist bestaat niet meer. Ook de machines zijn specifiek. Pensioengelden van postbodes  worden benut om pakhuizen in Panama te financieren of de bouw van een containerschip, investeringen voor vele jaren. En toch, veel veiliger en winstgevender dan in een sok onder het bed.
We weten hoe belangrijk de industriële wereld is, maar bewonderen Venetiaanse kerkjes, niet papierfabrieken of olietankers. 
Cargo spotters denken daar heel anders over.
Het zijn mannen die houden van havenactiviteiten zoals anderen van kunst of literatuur. Zwijgzame bewondering hebben voor technische mirakels als pelgrims voor Chartres. Toeristische highlights hoeven ze niet, ze haasten zich niet naar het museum. Maar ze koesteren elk schip, kennen de lading, destinatie, rederij, lengte, snelheid en lotgevallen. Het geeft ze diepe voldoening idem als vogelspotter of tuinliefhebber.
Zij inspireerden dit boek, een hymne aan de intelligentie, eigenaardigheden, schoonheid en gruwel van de hedendaagse werkplek en de claim dat werk de primaire bron is voor een zinvol leven.

Case histories
Samen met fotograaf Richard Baker gaat de Botton op zoek naar de verschillende facetten van werken. Als altijd hanteert hij een elegant, licht ironisch taalgebruik en refereert hij aan cultuurveranderingen en filosofische inzichten. Zijn opmerkingen zijn nooit technisch maar zetten wel tot denken aan.
Direct aansluitend op de inleiding van ‘cargo spotting’ wordt een groot  logistiek centrum bezocht. Hoe slagen we erin om de 20 tot 30.000 artikelen van een supermarkt just in time af te leveren? Dankzij logistieke technieken als golfkartonnen boxen, pallets,TUE containers, gekoeld (air)transport en informatica, veelal dus pas recent ontwikkeld.
Dan volgt een ooggetuige verslag van het vangen van een tonijn bij de Maladiven (een afschuwlijk relaas!), fileren, verpakken, overvliegen, distribueren tot en met het verorberen van de tonijnsteak 72 uur (!) later door een familie in Glasgow.
Vervolgens duikt de Botton bij United Biscuit in de concurrentiegewoel van een internationale food marketeer, de sterke en zwakke kanten van career counselling, een overweldigende demonstratie van technisch kunnen bij de lancering van een Ariane raket in Frans Guinea, de eenzaamheid van een kunstschilder en de dynamiek van een grote, professionele accountancy firma. Er wordt stil gestaan bij de  pathetische sfeer van een uitvindersbeurs en de beperkte houdbaarheid  van  technische topprestaties zoals schrijnend te zien op een vliegtuigkerkhof.

De glorie van werk
Anders dan vroeger veroudert alles snel: dingen, ideeën. We werken tegen het besef in van onze nietigheid en sterfelijkheid, maar dat is juist glorieus. We piekeren er niet over dat we misschien een klein bloedpropje verwijderd zijn van een afasie aanval.

Werken getuigt van wijsheid. We zouden de dood te veel eer geven door ons er op voor te bereiden met diepzinnige gedachten.  De dood kan beter tegemoet getreden worden wanneer we pulp vervoeren door de Baltische zee, tonijn schoonmaken, nieuwe koekjes bedenken, een eik schilderen, een audit uitvoeren of een manager ondersteunen die op een dood spoor zit.

Laat de dood ons vinden als we zandkastelen bouwen tegen haar vloedgolf. Alles van te voren weten zou verlammen. Zou iemand het over zijn hart hebben gekregen om Xerxes vooraf te zeggen hoe de invasie van Griekenland zou verlopen? Of Taj Chan Ahk  wat het lot van Cancuén zou worden? Of een Britse koloniale ambtenaar wat er terecht zou komen van zijn Indiase postdienst?

Werk verstrooit, geeft een doel aan ons verlangen naar perfectie, voorziet  ons van behapbare, bereikbare doelen. Het geeft de vreugde van meesterschap, het kan ons respectabel uitputten en zorgen voor eten op tafel. En werk houdt ons van de straat.

Klik voor uitgebreide samenvatting

 

 

Ode aan de arbeid, Nederlandse vertaling