Boekpraat.nl
Henk Hagenberg - mijn beste boeken, samengevat
 

 Guy Delisle
Jeruzalem
©
2011 Delcourt Productions
Ned. Uitgave © Oog & Blik | De Bezige Bij, Amsterdam
Vertaling Arend jan van Oudheusden
334 pagina’s                     november 2012

 

 
Guy Delisle, 1966,
Quebec, Canada
Een jaar in Oost-Jeruzalem

De vrouw van striptekenaar Guy Delisle, Nadège, wordt een jaar lang uitgezonden door Artsen zonder Grenzen (AZG of op z’n frans MSF) naar de bezette Palestijnse gebieden: de Gaza strook en de Westbank met steden als Nablus, Ramallah, Nazareth en Hebron.
Het gezin met de kinderen Louis (6 jaar) en Alice (een peuter) krijgt een flat in Beit Hanina, een Arabisch dorp in Oost-Jeruzalem dat na de zesdaagse oorlog in 1967 werd geannexeerd. Nadège is vaak  dagenlang op stap voor haar werk. De kinderen gaan een Anglicaans schooltje resp. een Arabische kindergarten. Aldus heeft Guy tijd om op verkenning uit te gaan. Hij is een intelligent man, heeft al veel gereisd o.a. naar Noord-Korea en Birma en treedt de nieuwe omgeving onbevangen met zijn schetsboek tegemoet.

Een scherp oog voor het dagelijks leven
Allereerst de dagelijkse beslommeringen van kinderen naar school brengen en halen, dwars door het drukke verkeer en de wurgende files van de (illegale) slaapnederzettingen in Oost-Jeruzalem naar de kantoren in West-Jeruzalem.
Dan het zoeken van een supermarkt: maar ja die is alleen te vinden in de
naastliggende (illegale) kolonisten nederzetting en AZG heeft liever niet dat je die indirect steunt. Dat Palestijnse vrouwen er onbekommerd karrenvol boodschappen halen is een paradox. Verder moet Guy er nogal aan wennen dat veel kolonisten bewapend rondlopen. Dat je bij elke winkel, bij elk café gecontroleerd wordt op wapens.  Maar bovenal is het wennen aan de huizenhoge muren en de zwaarbewaakte grensovergangen: in het kleine gebied van de Westbank zijn er ruim 70 checkpoints en 600 geblokkeerde toegangen.

Zo ziet Guy Delisle zichzelf



De realiteit van de bezetting.  
Stukje bij beetje ervaart Guy de realiteit van de bezetting. Vaak beklemmend, onderdrukkend, maar door zijn schijnbaar naïeve verhaalstijl – nooit moraliserend of betogend maar uitgebeeld in dagelijkse, vaak amusante, gebeurtenissen en ontmoetingen - krijg je een scherp beeld van wat zich in de bezette gebieden afspeelt. Een voorbeeld. Formeel is de Westbank ingedeeld in A, B en C gebieden: A volledig onder controle van de Israëlische Defense Forces (IDF), B gemengd beheer van IDF en Palestijnen en C nominaal onder Palestijns gezag. In feite treedt het leger overal op, ook met middennachtelijk huiszoekingen. Een ander voorbeeld. De met Amerikaans geld (Joods orthodox en Christelijk fundamentalistisch) gesteunde agressieve nederzettingen politiek; officieel verboden maar in de praktijk beschermd, en van elektra voorzien, door het leger. Waar vroeger op basis van de bestaande UN resoluties gesproken werd over het ontmantelen van nederzettingen gaat de Israëlische regering nu niet verder dan soms een ‘tijdelijke bevriezing’ van bouwprogramma’s.

Een schitteren boek
Delisle’s transparante tekenstijl en de laconieke, informatieve teksten in spreeklussen zijn prachtig in evenwicht. Ergerlijke of tragische gebeurtenissen worden zonder onsentimenteel gecommuniceerd: het eindeloos moeten wachten op de airport als security hoort dat Nadège in de Gazastrook werkt; de wanhoop van een vrouw die 'legaal' uit haar huis wordt gemanipuleerd; de scepsis van internationale hulpverleners over de toekomst; de agressieve wereldvreemdheid van de orthodoxen uit Mea Shearim; de gestaag toenemende verwijdering tussen Arabieren en Joden; het selectief koesteren van wederzijds aangedaan onrecht uit het verleden; straatbeelden die doen denken aan Noord Ierland.

Best somber…en toch is het geen somber boek.  Je leeft met Guy mee als hij met zijn kinderen de oude stad verkent. Of zijn autosleutels laat vallen in de liftschacht. Of tekent in de steden en de heuvel van de Westbank, lacht om het gekibbel tussen de Christelijke geestelijken of zich ontspant aan het strand van Tel Aviv. Maar geen misverstand: Guy is blij als het jaar voorbij is want Jeruzalem went niet. 

 
 dagelijks leven van Guy in Jeruzalem

  

 

 de muur....