De verstekeling (The stowaway)
Behemoths, nijlpaarden, neushoorns onderin de Ark, wat een stank! Vuilnisophaal? Ho maar. Strenge discipline. Dubbele sloten, inspecties, avondklok, isolatiecellen, klikken, verlinken. Denk maar niet aan een ontspannen cruise, spelletjes roulette en avondkleding. En dat verhaal van de veertig dagen en nachten regen! Dat zou neerkomen op een gewone Engelse zomer. Het was veel langer. Het begon al met dat gedoe om de dieren te verzamelen, een ramp voor de onschuldige beesten. Als ze bijvoorbeeld net bezig waren aan hun winterslaap. Of neem de luiaard: die was de boom nog niet uit of de zondvloed golfde over hem heen. Natuurlijke selectie? Professionele incompetentie! En die arbitraire keuze van reine en onrein dieren. Willekeur!

Edward Hicks (1780-1849) Philadephia Museum of Fine Arts

Noach was een opgeblazen patriarch, altijd door het stof voor zijn God en dan uitleven op ons dieren. Een despoot. Voor hem en zijn familie waren wij dieren één drijvend cafetaria. Eerst lunch, dan vroomheid. Dieren die niet in de smaak vielen verdwenen in de pan: de basilisk, koning der serpenten, de griffioen, de sfinx, de eenhoorn. Noach was ook een zuiplap. Vandaar later dat rare gedrag met de vervloeking van Canaan, zoon van Ham (Cham)
Na de zondvloed sloot God een convenant met Noach, hij kon ook moeilijk anders want verder was er verder geen mens meer. Noach werd de baas over alles. En dan dat flauwe gedoe met die regenboog! Na de ontscheping wilde Noach de dieren in de buurt houden. Natuurlijk, lekkere hapjes maar alleen de schlemielen bleven in de buurt, de huisdieren.
Wij dieren zijn uitontwikkeld, een kat gaat niet blaffen. Maar mensen zijn onvolwassen Wel slim en misschien te slim. Vol schuldbesef, altijd boven je kunnen werken. Allemaal dankzij stamvader Noach.

De bezoekers (The visitors)
Franklin Hughes, bekende televisie presentator, veertiger, sociabel, Engels maar voor alle veiligheid reizend met Iers paspoort, gidst op het chique Italiaanse schip Santa Euphemia op een culturele cruise naar het oosten van de Middellandse zee. Tricia is zijn nieuwe Engelse assistente. Als hij voor de kust van Kreta een presentatie geeft over de Minoïsche cultuur wordt het schip overvallen door gewapende terroristen van de ‘Black Thunder Group’. Als gids en leider tegen wil en dank wordt Franklin medegedeeld dat er elk uur twee passagiers gedood zullen tot dat gevangen ‘vrijheidstrijders’ worden bevrijd. Het moorden zal gaan in volgorde van ‘schuld’: eerst Joden, dan Amerikanen, dan Engelsen etc. Franklin wordt gechanteerd de passagiers rustig te houden en de Palestijnse zaak uit te leggen in ruil voor een gunstiger plaats, namelijk de Ierse, voor Tricia op de moordlijst. Het is het enige goede wat Franklin kan doen, niets anders in mogelijk. Is het altruïsme of collaboratie? Na de bevrijding door commando’s zijn er geen getuigen om zijn dwangpositie te bevestigen. Tricia overleeft maar spreekt ooit meer één woord tegen hem. 

Geloofstwisten (Wars of religion)
Autun 1480. De bewoners van een dorpje bij Besançon eisen verbanning van houtwormen (bestioles) uit hun kerk op straffe van excommunicatie. De aanklager (plaidoyer) namens de dorpelingen zet uiteen dat bisschop Hugo hersenletsel heeft opgelopen door een val van zijn door houtworm ondermijnde bisschopszetel. Ook het dak van de kerk is onherstelbaar beschadigd. De Kerk, de gade van God is beledigd, de dorpelingen zijn beroofd. Rechtzaak is voorbeeld van bijgeloof versus ratio, middeleeuwen vs. vroege renaissance.

Cathedral St. Lazare, Autun

Advocaat Chassenée, optredend namens de houtwormen, noemt de klacht niet ontvankelijk: a/ dieren kennen geen rede of vrije wil
b/ rechtspreken kan niet in adsentia
c/ klacht tegen alle bestioles of alleen de uitvoerders?, klacht niet specifiek 
d/ het zijn Gods schepsels , ze kunnen eten waar ze willen
e/ was de wormstekigheid misschien een teken van God?
Repliek aanklager:  
a/ mens sinds Noach gesteld boven de dieren, mag ze ook berechten en straffen
b/alleen onwil belet de bestioles te verschijnen voor het hof
c/ natuurlijke boom eten o.k., gezaagd hout niet; varkens die ouwels eten worden gehangen voor blasfemie 
d/ houtworm creatuur Gods? Zat de houtworm op de Ark? Vast niet, dier van de Duivel.
Repliek advocaat. Individuele beestjes leven heel kort, dus wie precies heeft het gedaan? Ze zaten wellicht al in het hout vóór het gezaagd werd, dus wie had voorrang? Niet op Ark? Dat is een omgedraaide bewijsvoering, bewijs maar dat ze er niet waren. Overigens hebben de bewoners de kerkbelasting slecht betaald…is de houtworm misschien straf van God? Geef de bestioles maar een nieuwe plaats om te leven. 

Uitspraak; ja, de diertjes moeten weg en ja de bewoners moeten penitentie doen. (Helaas is niet bewaard gebleven hoe de uitspraak tot uitvoer gebracht is!)

De overlevende  (The survivor)
Jonge vrouw houdt van dieren houdt, van natuur. Chermobyl vreselijk. Evenals het opschroeven van toelaatbare Becquerels voor besmet vlees. Ze gruwt dat bestraalde rendieren vermalen worden tot voer voor nertsen.
Ze vlucht naar het Zuidelijk halfrond. Haar leven met Greg, een jongen van de gestampte pot, biertjes, vissen met vrienden, macho, af en toe losse handjes, loopt slecht. Hij staat ver af van het natuurlijke ritme net zoals de mannen in pakken, mensen die de zee vergiftigen of katten laten castreren. Dieren doen dat niet, zijn we te slim geworden? Dan dreigt er oorlog in het Noorden. Greg zoekt soelaas in de kroeg. Zij vaart weg in zijn visbootje met kat Paul en zwerfkat Linda. Op zee raakt ze verloren, ziet wel een schip langs de horizon varen. (idem als de drenkelingen van de Medusa.)
Ze ontwaakt in een ziekenhuis. Huid verbrandt, haar uitgevallen…of zelf uitgetrokken? Heeft ze alles gefantaseerd rondom een paar nieuwsberichten? Is haar echte probleem Greg en heeft ze de oorlogsdreiging erbij gesleept? PVS Persistent Victim Syndrome, constateert de dokter. Fabulatie. Neem een paar feiten en spin er nieuw verhaal omheen. Of heeft ze een antenne die achter de botheid van Greg het kwaad van een destructieve wereld voelt?

Schipbreuk (Shipwreck)
Fregat Medusa 1816. 365 mensen aan boord. Gestrand op Arguin rif, westkust van Afrika. Onvoldoende reddingsboten. Vlot (20x70 meter) met 150 mensen. In de steek gelaten door de officieren, geen navigatiemiddelen, nauwelijks voedsel. Beroemd schilderij van Théodore Géricault uit 1819.
Hoe kun je eigenlijk een meesterwerk maken van een ramp? Als kijker is er altijd de neiging het voltooide werk als gegeven te beschouwen: zo en niet anders. Maar in feite heeft G. keuzen moeten maken. Hij had zich volledig ingeleefd in de gebeurtenissen, het vlot op schaal laten nabouwen, overlevenden gesproken en in het lijkenhuis ledematen nagetekend. Toch geeft zijn schilderij geen verhalende weergave van de ramp zoals het vastlopen op het rif, het moment dat het vlot aan haar lot werd overgelaten, de muiterijen en het kannibalisme, de overlevende tot hun middel in het water of het moment van de redding.

Théodore Gericault (1791-1824) Het vlot van de Medusa (1818) Louvre

Wat schilderde hij wel? Barnes vergelijkt de details van het schilderij met de feitelijke omstandigheden. De berusting van de grijsaard versus de reikhalzende hoop van de man die naar de reddende Argus zwaait...als beschouwer weten we niet wie er gelijk gaat krijgen, één van de redenen dat het schilderij spannend is gebleven, ook al is de historische aanleiding vergeten. Géricault werkte acht maanden uiterts geconcentreerd. Het doek is groot: 5 x 7 meter! Al schilderend moest hij beslissingen nemen. Er was geen gebakend pad naar het eindresultaat. Hij begon waarheidsgetrouw, geleidelijk prevaleerde de kunst. Waarom bijvoorbeeld zulke gezonde slachtoffers? Net terug van een rondje bodybuilding? G. was kenner van lijken en krankzinnigen maar van zulke beelden neem je als beschouwer gemakkelijk afstand.  Nu kunnen we ons inleven. We zijn allemaal verloren tussen hoop en wanhoop, hoe duister het zwerk, hoe hoog de golven.

En Noach? Aanvankelijk een metafoor voor Jezus’ wederopstanding. Maar met Michelangelo gaat de Ark naar de achtergrond, komt de focus op de verloren zielen, Gods afvalligen. Religieuze waarschuwing of esthetisch imperatief? Het markeerde hoe dan ook een revitalisering van het onderwerp. De Ark verdwijnt als de Argus. Later, bij Poussin is de zondvloed helemaal weg.

De berg  (The mountain)
1837. Kolonel Fergusson, man van de Verlichting, ligt op sterven. Zijn liefhebbende maar streng religieuze dochter Amanda wijkt niet van zijn bed. Samen hadden ze 1818 had ze Mr. Jerricaults (!) schilderij gezien in Dublin, naast een groot, spectaculair Panorama van de Medusa scheepsramp: een serie scènes, het hele verhaal met gekleurde illuminatie en passende muziek. De Kolonel was enthousiast geweest over de show, heel wat beter dan zo’n statisch schilderij, dit was de toekomst. Amanda vond het een vulgaire kermisattractie: nieuw, had ze gezegd, is niet noodzakelijker beter.
Ze maakt zich zorgen: zou haar overleden vader als Godloochenaar voor eeuwig buitengesloten blijven van de hemel? Hoe had hij ooit de tekenen van God’s goedertierenheid in de natuur kunnen miskennen? Waar zij overal een goddelijke bedoeling voelde, zag hij chaos, toeval en kwaadwilligheid. De Ark van Noach had hij een mythe genoemd terwijl Amanda had gewezen op het eeuwenoude gezag van de heilige Bijbel.
Ze besluit om voor zijn zielenheil te gaan bidden op de berg Ararat. Vanwege haar onervarenheid met het buitenland stelt ze een Miss Logan als reisgenote aan. Die is al eens in Italië geweest.
In Arghuri, de plaats waar Noach na de zondvloed een wijngaard zou hebben geplant, huren ze een Koerd als gids. Rond de berg Ararat hangt elke dag een halo rond de top. Natuurlijk verschijnsel? Zeker, maar door God gewild benadrukt Amanda. Alles heeft twee verklaringen. We hebben een vrije wil om het goede te kiezen. In woord en daad is Amanda een iron lady: efficiënt, wilskrachtig, doortastend, zelfingenomen vinnig.
Gedrieën klimmen ze naar de eeuwige sneeuw, Amanda voorop met parasol en pistool. Ze voelt zich hier thuis maar lijkt steeds te discussiëren met de geest van haar vader. Dan verstuikt ze haar enkel. Ze stuurt Miss Logan en de Koerische gids terug naar beneden. Zelf blijft ze achter in een grot, gelukkig in de aanwezigheid van God. In het dorp verdwijnt de gids, het dorpshoofd bidt voor Amanda. Miss Logan denkt dat alles hopeloos mis gelopen is. Pas op de boot naar Engeland begint het haar te dagen. Heeft Amanda de gids misschien zelf weggestuurd? Zocht ze de dood op de berg?

Drie korte verhalen
- Mr. Beesley was in 1912 tweedeklas passagier op de Titanic. Door zich als vrouw te verkleden regelde hij een plaaats in een reddingsboot. Survival van de gewieksten. Adeldom ging ten onder, onderkruipers overleefden. Zo verwatert onze genenpool. In de jaren '50 wilde hij stiekem meespelen in film over de Titanic. Op het laatste moment betrapte de regisseur hem. Illustratie van de uitspraak van Karl Marx dat de geschiedenis zichzelf herhaalt: eerst als tragedie, daarna als klucht.

- Wat deed Jonas eigenlijk in die walvis? Weigert eerst de opdracht om in het zondige Niniveh te preken en vlucht in een bootje. Maar God  houdt operationele controle, dus storm, walvis en terug naar Niniveh. Uiteindelijk bestraft God bestraft Niniveh toch maar niet, Jonas nijdig. Dan komt God met het nummer van de ricinusboom. Als altijd in het Oude Testament geen ruimte voor vrije wil, God heeft alle kaarten. Verhaal vrij vervelend, alleen de walvis episode is memorabel ook voor grote kunstenaars. Waarom? Vrees opgegeten te worden, te stikken, te verdrinken. Maar misschien zal de mythe ooit bewaarheid worden.

- Mei 1939, pakketboot St. Louis vertrekt vanuit Hamburg met 937 toeristen: Joden die alles ontnomen is. En door de Nazi’s naar believen betiteld als (arme) Untermenschen of misdadige Plutocraten. Allen hebben landingtickets voor Cuba en recht op toegang in de USA, maar als de St. Louis in Havana arriveert wordt toegang uitgesteld. Koortsachtige onderhandelingen volgen over geld, politiek, publieke opinie en aantallen. De Joden gaan niet akkoord met toegang voor slechts een deel van de groep want hoe de reine van de

Mei 1939, St. Louis in Havana

onreine te scheiden op deze Ark? Schip moet uit Cuba’s territoriale wateren. Hoeveel leveren asielzoekers op? $500 per persoon, $453,500 in totaal. Veel internationale publiciteit, the ship that shamed the world.
Ook geen toegang Miami en rest van USA, als gevolg van werkeloosheid en xenofobie. Dus retour Europa. Engelands wil entree misschien overwegen na dat de Joden terug zijn in Hamburg! Nazi’s hebben leedvermaak over de hypocrisie van de wereld. Uiteindelijk biedt België aan 200 passagiers op te nemen, dan volgen Holland 194, Engeland 350, Frankrijk 250. 
In Nederland worden de Joden meteen naar Westerbork getransporteerd. Degenen die naar Engeland gaan hebben bij aankomst 40 dagen en 40 nachten gereisd…idem als de Ark. 

Project Ararat
Spike (Touchdown) Tiggler, (1930) country boy uit Wadesville, North Carolina, de man die in 1974 op de maan een football 450 yards gooide: touchdown! Begon met vliegen in F-86 Sabres over North Korea. Vervolgens Navy Test piloot. Krijgt de kans op de maan te landen in een van de Apollo lanceringen. Kwajongensachtig schopt hij op de maan een voetbal voor zich uit. Maar als de bal gaat ophalen hoort hij in zijn helm een stem: ‘Zoek de Ark van Noach .Je vindt het op Mount Ararat. Ga zoeken Spike’.
Terug op aarde wordt Spike gefêteerd als Bekende Amerikaan maar over de stem zegt hij niets. Pas later vertelt hij het aan zijn vrouw Betty. Die vreest voor zijn verstand. Maar Spike koopt een Bijbel, wordt stiller en neemt ontslag uit de Navy.
Als zijn geboortedorp hem in 1975 een medaille wil uitreiken benut hij de gelegenheid om met een heldere en overtuigende redevoering de geldinzameling te starten voor zijn project Ararat, de expeditie om de Ark te vinden. Alom bijval, de nationale media springen er bovenop. Dominee Lance Gibson beleid het project spiritueel, de tocht zelf zal uitgevoerd worden door Spike en Dr. Jimmy Fulgood een basketball star en geoloog. De mannen vertrekken in juli 1977 naar Dogubayazit bij de berg Ararat. Bij hun beklimming zien ze een riviertje omhoog stromen. Fulgood geeft een natuurlijke verklaring maar Spike interpreteert het verschijnsel, net als

Mount Ararat, Turkije

Amanda Fergusson honderd jaar eerder, als een teken Gods. Na 6 weken hebben ze niets gevonden maar dan vinden ze een skelet. Noach? Fulgood twijfelt. Zijn de textielresten niet te nieuw? Had Noach niet een wijngaard lager op de berg? Spike heeft alle antwoorden. Noach kan naar deze grot zijn geklommen om vredig te sterven. Misschien hebben latere pelgrims zijn stoffelijke resten bedekt. Wèl snapt hij de noodzaak voor botdatering. Voorzien van enkele botrestanten vliegen ze gescheiden terug naar Amerika. Het laboratorium laat weten dat de botten vrijwel zeker van een vrouw zijn en hoogstens 150 jaar oud.

Spike kondigt aan dat hij een tweede expeditie voorbereid en verhaalt enthousiast over het wonder van het naar boven stromend water.